NATO ile Ukrayna arasındaki ilişkileri üst seviyeye taşımak amacıyla kurulan NATO-Ukrayna Konseyi tarihinde ilk kez toplandı.
Konseyin ilk toplantısı, Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzenlenen NATO Zirvesi’nde devlet ve hükümet başkanları düzeyinde yapıldı.
Türkiye’yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın temsil ettiği toplantıda, 31 NATO ülkesinin liderinin yanı sıra Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy yer aldı.
NATO liderleri tarafından alkışlarla karşılanan Zelenskiy, ülkelerin isim sıralamasına göre hazırlanan oturma düzeninde Cumhurbaşkanı Erdoğan ile İngiltere Başbakanı Rishi Sunak’ın arasında oturdu.
Toplantıya başkanlık eden NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, açılıştaki konuşmasında, Ukrayna’nın NATO müttefikleriyle Konsey’de “eşitler” olarak yan yana bulunduğunu vurguladı.
Ukrayna’ya NATO desteğini yineleyen Stoltenberg, “Cesaretinizden ilham alıyoruz. Ukrayna’nın topraklarını kurtarmasını sağlamak ve Rusya’nın gelecekteki saldırganlığını caydırmak için desteğimizi sürdürmeliyiz.” ifadesini kullandı.
Stoltenberg, “Bugün eşitler olarak bir araya geldik. Müttefikler olarak bir araya geleceğimiz günü sabırsızlıkla bekliyorum.” dedi.
Stoltenberg, Rusya-Ukrayna Savaşı bittiğinde Ukrayna’ya yeterli güvenlik garantilerinin verilmesi gerektiğini söyledi.
Zelenskiy’e hitaben “NATO, ihtiyaç olduğu sürece yanınızda olacaktır.” diyen Stoltenberg, NATO müttefiklerinin bugüne kadar Ukrayna’nın Rusya’ya karşı savunmasına yardımcı olmak için milyarlarca dolarlık destek sağladığını, bunun devam edeceğini belirtti.
Vilnius Zirvesi’nde çok yıllık yeni bir askeri destek paketi üzerinde uzlaşıldığını, bu sayede Sovyet dönemi askeri envanterin NATO standartlarına dönüşeceğini hatırlatan Stoltenberg, ayrıca NATO-Ukrayna Konseyinin kurulduğunu, bununla da iki tarafın eşit ortaklar olarak kararlar alabileceğini aktardı.
Stoltenberg, Ukrayna’nın NATO üyeliği için liderlerin güçlü bir mesaj verdiğini, “Ukrayna’nın ittifaka üye olacağının” teyit edildiğini hatırlattı.
Ukrayna’ya, “şartlar karşılandığında” NATO daveti gidecek
“Şartlar karşılandığında ve müttefikler anlaştığında Ukrayna’ya NATO daveti gönderilecek.” diyen Stoltenberg, şunları dile getirdi:
“Bu savaş bittiğinde Ukrayna’nın güvenliği için muteber düzenlemeler olmasını sağlamalıyız ki tarih tekerrür etmesin. Bu nedenle birçok müttefikin uzun vadeli yardım taahhüdü vermesini memnuniyetle karşılıyorum. Bu, Rusya’nın savaş bittikten sonra yeni saldırganlıklarını caydıracaktır.”
Stoltenberg, NATO-Ukrayna Konseyi’nin ilk toplantısına atıfta bulunarak “Bugün eşitler olarak buluşuyoruz. Müttefikler olarak buluşacağımız günü sabırsızlıkla bekliyorum.” diye konuştu.
Rusya’ya mesaj
Stoltenberg, Rusya’nın Ukrayna’yı savaşta yenmesinin sadece Ukrayna için değil, Batı için risk taşıdığını söyledi.
“Putin kazanırsa Ukrayna için trajedi olur ama bu bizim için de tehlike. Bu bizi daha savunmasız hale getirir.” diyen Stoltenberg, Ukrayna’nın kendi yolunu seçme özgürlüğünün bulunduğunu, Rusya’nın bu konuda söz hakkının olmadığını, Ukrayna’nın NATO üyeliğine sadece NATO müttefiklerinin karar verebileceğini vurguladı.
Ukrayna’ya F-16’lar
Stoltenberg, Ukrayna’ya F-16 savaş uçaklarının ne zaman verileceği sorusunu yanıtlarken de dün 10 NATO müttefiki ülkenin Ukraynalı pilotlara F-16 eğitimi verilmesi için bir koalisyon kurduklarına işaret etti.
Bunun Hollanda ve Danimarka’nın daha önceki girişiminin üzerine kurulduğunu aktaran Stoltenberg, bazı diğer müttefiklerin de koalisyona dahil olduğunu, eğitimlerin en kısa sürede başlayacağını bildirdi.
Eğitimin bu yaz başlayacağını anlatan Stoltenberg, “Eğitimin başlaması daha sonra bize F-16’ların sağlanması kararı alma imkanı verecek.” dedi.
