Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) son dönemde anlaşmazlığa yol açan nükleer silahların kontrolü anlaşmasında iyi niyet temelinde olumlu bir karara varabileceğini açıkladı.
Birleşmiş Milletler 76. Genel Kurul görüşmeleri için ABD’nin New York kentinde bulunan Lavrov, düzenlediği basın toplantısında, iki ülke arasında silahların kontrolü ile ilgili büyük beklentilerin Cenevre’deki Rus-Amerikan heyetinin düzenlediği zirvede kararlaştırılan silah kontrolünün geleceği konusunda olumlu diyaloglar sonucu oluştuğunu belirtirken, “Görüşmelerin sonlanması için eğer iyi niyet varsa, silahların kontrolü konusunda karşılıklı olarak kabul edilebilir çözümlere ulaşmak oldukça gerçekçi” diye konuştu.
ABD ile Rusya arasında yürürlükte olan Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması’nın (Yeni START), Moskova’nın ardından Washington yeni yönetimi tarafından da onaylamasıyla 5 yıl uzatıldığına işaret eden Lavrov, ABD yönetiminin bu kararının tüm dünya ülkelerini umutlandırdığının altını çizerek, “ Rusya ve ABD liderlerinin Cenevre’deki ortak açıklamasında nükleer bir savaşın kazananı olmayacağı ve asla serbest bırakılmaması gerektiği ilkesine bağlı kalındığının teyidi büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı.
Bu yılın nisan ayında Rusya Dışişleri Bakanlığının yayınladığı belgede, Yeni START anlaşması kapsamında 1 Mart itibarıyla Rusya’nın 517 ve ABD’nin 651 konuşlandırılan kıtalararası balistik füze, denizaltı balistik füze ve savaş uçağına sahip olduğu belirtilmişti.
Belgeye göre, Rusya, 1456 konuşlandırılan kıtalararası ve denizaltı balistik füze ile nükleer füze başlığına sahip olurken, ABD’nin elinde söz konusu füze başlıklarından 1357 adet bulunuyor.
Ayrıca Rus tarafında 767, Amerikan tarafında ise 800 konuşlandırılan ve konuşlandırılmayan kıtalararası ve denizaltı balistik füze fırlatma sisteminin bulunduğu kaydedildi.
Belgede, ABD’nin, bazı yeraltı füze fırlatma sistemlerini yeniden adlandırdığı ve bu sistemleri anlaşmaya dahil etmeyi reddettiği ifade edilmişti.
Yeni START anlaşması
ABD’nin Sovyetler Birliği ile 1991’de, Rusya Federasyonu ile 1993’te imzaladığı Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşmalarının (START 1 ve START 2) devamı olan “Yeni START” anlaşması, Washington ve Moskova arasında yürürlükteki son nükleer anlaşma olma özelliğini taşıyor.
Anlaşma, uzun menzilli nükleer silah başlıklarına ve füzelere kısıtlama getiriyor. 5 Şubat 2011’de yürürlüğe giren 10 yıllık anlaşmanın süresi 5 Şubat 2021’de sona eriyordu.
ABD yönetimi, anlaşmayı 5 yıllığına uzatma kararı aldığını 5 Şubat’ta bildirmişti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de uzatma kararını 29 Ocak’ta imzalamıştı.
