.webp){kind=logo}
Reuters’in haberine göre Türkiye’nin rafineri sektörü, Batı’nın Rusya’ya yönelik yeni yaptırımlarının ardından enerji tedarik stratejisini değiştiriyor. Ülkenin önde gelen rafinerileri, Avrupa’ya yakıt ihracatını sürdürebilmek amacıyla Rusya menşeli petrol yerine Irak, Kazakistan ve diğer ülkelerden ham petrol alımlarını artırdı.
Batı’nın yeni yaptırımlarının ardından Türkiye’deki rafineriler, Rusya menşeli petrol alımlarını azaltarak diğer ülkelerden tedariki artırmaya başladı. Reuters’ın konuya yakın iki kaynak ve sektör temsilcilerine dayandırdığı haberine göre, Türkiye’nin önde gelen rafinerileri, yaptırımların ardından petrol tedarik rotalarını çeşitlendirme yoluna gitti.
SOCAR Turkey Aegean Refinery’nin Irak, Kazakistan ve diğer ülkelerden dört parti petrol aldığı, bu miktarın günlük 77 ila 129 bin varil arasında değiştiği bildirildi. Bu sevkiyatların Aralık ayında teslim edilmesi planlanıyor.
Yeni tedarik rotaları AB’ye ihracatı güvence altına aldı
Kaynaklara göre, alınan yüklerden biri Kazakistan üretimi KEBCO tipi petrol oldu. Bu kalite, Rusya’nın Urals tipi petrolle benzer özellikler taşıyor. Türkiye’nin en büyük rafineri şirketlerinden Tüpraş da benzer kalitede, özellikle Irak menşeli petrol alımlarını artırdı. Şirketin bu adımı, AB yaptırımlarına takılmadan Avrupa’ya yakıt ihracatını sürdürebilmek için attığı belirtildi.
Şirketin, Rus petrolünü işlemeye ise diğer tesislerinde devam edeceği kaydedildi.
Türkiye, Rus petrolü ithalatında en önde gelen ülkeler arasında bulunuyor. 2024 yılında Türkiye’nin Rusya’dan yaptığı petrol ithalatı yıllık bazda yüzde 36 artarak günlük 323 bin varile ulaştı. Uzmanlara göre bu artışta, Türkiye’nin enerji merkezi olma hedefi ve yeniden satıştan elde edilen kâr etkili oldu.
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmede, “Türkiye’nin Rus enerji kaynaklarını satın almayı sürdürmemesini istediğini” belirterek, Erdoğan’ı “çok tarafsız” bir lider olarak nitelendirdi.
Rusya, Trakya’da yeni enerji merkezi için ısrarlı
Eylül 2023’te Rusya’nın enerji şirketi Gazprom, Türk enerji şirketi BOTAŞ’a Trakya bölgesinde bir doğalgaz merkezi kurulmasına yönelik “yol haritası” teslim etmişti. Bu merkezin, “Kuzey Akım” boru hatlarının devre dışı kalmasının ardından Rus gazının Avrupa’ya yönlendirilmesi amacıyla planlandığı belirtilmişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, projeyi ilk kez Ekim 2022’de gündeme getirmişti. Putin, yeni merkezin Karadeniz üzerinden geçecek hatlarla Avrupa’ya gaz sevkiyatını yeniden organize etmeyi hedeflediğini açıklamıştı. Kremlin, projenin hayata geçmesi için Avrupa ülkelerinin de ilgisinin gerekli olduğunu vurguluyor.
Moskova yönetimi, Batı’nın uyguladığı yaptırımları “yasadışı” olarak nitelendiriyor. Rusya Devlet Başkanı Putin, yeni ABD yaptırımlarının “Rusya ekonomisi üzerinde belirli etkileri olacağını ancak ülkenin ekonomik istikrarını sarsmayacağını” dile getirdi.
19. yaptırım paketiyle birlikte Rusya, Avrupa Birliği ülkeleri, Avrupa kurumları ve bazı Avrupa devletlerinin milletvekillerini içeren kişilere yönelik seyahat yasağı listesini genişletti.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, “ABD lideri hiçbir zaman ülkesinin ekonomik çıkarlarını gizlemedi. En kolay yol, dünyayı Amerikan petrolünü ve sıvılaştırılmış gazını daha pahalıya almaya zorlamaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD, yeni yaptırım paketini 22 Ekim’de duyurmuş; Avrupa Birliği’nin 19. yaptırım paketi ise 23 Ekim’de Konsey onayının ardından yürürlüğe girmişti.
