Marketplace’lerde tek fiyat dönemi mi geliyor?

Rusya Devlet Duması’nda çevrim içi alışveriş platformlarında (marketplace) uygulanan indirimlerin yalnızca belirli bankalar üzerinden yapılmasına yönelik tartışmalar hız kazandı. Finansal Piyasalar Komitesi Başkanı Anatoliy Aksakov, indirimlerin kaldırılmasının değil, aksine korunarak tüm tüketicilere eşit biçimde sunulmasının gerektiğini söyledi. Aksakov’a göre, bu adım adil rekabeti sağlayarak tüketici haklarını güvence altına alacak.

Duma Finansal Piyasalar Komitesi Başkanı Anatoliy Aksakov, çevrim içi alışveriş platformlarında (marketplace) uygulanan indirimlerin korunması gerektiğini ancak bunların tüm kullanıcılar için eşit biçimde erişilebilir olmasının zorunlu olduğunu söyledi. Aksakov, RIA Novosti’ye yaptığı açıklamada, “Eşit erişim, indirimlerin sürekli ve herkes için geçerli olmasını sağlar; bankalar da, düzenleyici kurumlar da indirimlere karşı değil” dedi.

“İki fiyat sistemi tüketicileri mağdur ediyor”

Milletvekili, şu anda aynı ürün için iki farklı fiyat uygulamasının bulunduğunu belirtti: “Marketplace’in bağlı olduğu bankada hesabı olan kullanıcılar avantajlı fiyatlardan yararlanıyor, diğer tüm alıcılar ise dezavantajlı durumda kalıyor.”

Aksakov’a göre bu uygulama, bankaları değil, diğer bankalarda hesabı bulunan milyonlarca vatandaşı mağdur ediyor. Aksakov, bu durumun tüketicilerin haklarını doğrudan ihlal ettiğini ve belirli bankaların hizmetlerinin dayatıldığını vurguladı.

Aksakov, “Eşit erişim sağlanırsa, tüm bankaların müşterileri ayrım yapılmadan avantajlı fiyatlardan yararlanabilir. Rusya Merkez Bankası da tüketicilerin korunmasından yana: Bir ürünün fiyatı, hangi hesaptan ödendiğine bağlı olmamalı. Bu yaklaşım, marketplace’lere ilişkin yasada da yer alabilir” diye konuştu.

Milletvekiline göre, şu anda iki büyük marketplace pazarın yaklaşık yüzde 80’ini kontrol ediyor ve bu şirketlerin kullanıcıları kendi bankalarına yönlendirme gücü bulunuyor. Aksakov, bu durumun binlerce işletmeyi ve milyonlarca vatandaşı etkilediğini, dolayısıyla tekelleşmenin önlenmesi ve tüketici haklarının korunması açısından dikkatli olunması gerektiğini ifade etti.

Aksakov, “Federal Antimonopoli Servisi’nin ve diğer kurumların eşit erişim konusuna dikkat göstermesi, tüketicilerin yararına çözüm bulunmasına katkı sağlayacaktır. Ayrıca, Federal Antimonopoli Servisi marketplace’lerin kendi bankalarına tanıdığı ayrıcalıkları kaldırırken bunu fiyat artışına gerekçe göstermemelerini de denetleyebilir” dedi.

Bankalar ve Merkez Bankası’ndan düzenleme çağrısı

Daha önce Sberbank Grubu Başkanı Herman Gref, devlet destekli rekabet avantajlarının kaldırılması gerektiğini söyleyerek, marketplace’lerin fiziksel perakende ağlarının pazar payını adaletsiz biçimde daralttığını belirtmişti.

Kasım ayında Sberbank, VTB, T-Bank, Alfa-Bank ve Sovkombank yöneticileri, Devlet Duması Başkanı Vyaçeslav Volodin’e bir mektup göndererek, marketplace’lerin ödeme yönteminden bağımsız olarak tek fiyat politikası uygulamasını ve doğrudan indirim, kampanya ve bonusların yasaklanmasını önermişti. Bankalar, bu önlemlerin fiyat artışına yol açmayacağını ancak rekabet şartlarını eşitleyeceğini ve e-ticaretin sürdürülebilir gelişimini destekleyeceğini savunmuştu.

Bankaları Rusya Merkez Bankası da destekledi. “Kommersant” gazetesine göre, Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, Ekonomik Kalkınma Bakanlığı’na gönderdiği yazıda marketplace’lerin kendi finansal ürünlerini kendi platformlarında satmalarının yasaklanmasını önermişti. Bakanlık, Nabiullina’nın önerisinin alındığını ve değerlendirildiğini açıkladı.

Birleşik şirket Wildberries & Russ basın servisinden RIA Novosti’ye yapılan açıklamada ise, Merkez Bankası’nın önerisinin kendi bankalarının faaliyetlerinin engellenmesi anlamına geldiği savunuldu ve tartışmaların ardından bu pozisyonun yeniden değerlendirilmesi umuldu.

Ekim ayında Federasyon Konseyi de benzer bir çağrı yapmış, hükümete “platform ekonomisi yasasında” değişiklik önererek, dijital platformlara tüm paydaşlar için ayrım yapılmaksızın eşit erişim sağlanmasını önermişti. Senatörler, bağlı şirketlere tanınan ayrıcalıkların kaldırılmasını ve ürün, hizmet ve işler için ödeme yöntemine bakılmaksızın tek fiyat ilkesinin yasal olarak güvence altına alınmasını istemişti.