Petrol fiyatlarındaki artış rubleyi güçlendirdi

Petrol fiyatlarındaki yükseliş, Moskova Borsası’nda rubleye destek sağladı. Çin yuanı haftayı değer kaybıyla kapatırken, dolar ve euro kurları Rusya Merkez Bankası tarafından aşağı yönlü güncellendi. Ekonomik veriler, dış ticaret fazlasında keskin bir gerilemeye ve yıllık enflasyonda düşüş eğiliminin sürdüğüne işaret etti.

Çin yuanı, Pazartesi günü Moskova Borsası’ndaki işlemlerin sonunda gerilerken, petrol fiyatlarındaki artışın etkisiyle ruble güç kazandı. Çin para biriminin kuru saat 19.00 itibarıyla 11,1795 rubleye düşerek önceki kapanışa göre 16,05 kapik geriledi. İşlem sırasında yuan, 26 Ağustos’tan bu yana ilk kez 11,167 ruble seviyesine indi.

Rusya Merkez Bankası, borsadaki işlemler ve 10.00–15.30 saatleri arasındaki bankalar arası döviz piyasası verilerine dayanarak 14 Ekim için doların resmi kurunu 33,5 kapik düşürerek 80,8548 rubleye, euronun kurunu ise 13,1 kapik azalışla 93,9181 rubleye belirledi.

TKB Investment Partners analisti Maksim Gladskih, Interfax’a yaptığı değerlendirmede, Çin’de tatil olmasına rağmen CNY/RUB paritesinde işlem hacminin ılımlı kaldığını, ancak oynaklığın yüksek seyrettiğini söyledi. Gladskih, rublede son bir haftada yüzde 1,31’lik değer artışı kaydedildiğini belirterek, “Eylül ayında ihracatçıların döviz satış hacmi ağustosa göre yüzde 21 azaldı ve Nisan 2023’ten bu yana en düşük seviyeye indi. Bu eğilim ilkbahardan bu yana sürüyor; petrol fiyatlarındaki düzeltme nedeniyle rubleye olan desteğin uzun vadede kademeli biçimde azalması bekleniyor” ifadelerini kullandı.

BCS Mir Investitsiy finans piyasası uzmanı Dmitriy Babin, Interfax’a yaptığı açıklamada, yüksek faiz oranlarının döviz arzını artırdığını söyledi. Babin, “Ağustos ortasında döviz gelirlerini geri getirme zorunluluğu kaldırılmış olsa da birçok ihracatçı, yüksek enflasyon nedeniyle artan ruble giderlerini karşılamak için döviz satmaya devam ediyor. Bu amaçla kredi kullanımı hâlâ pahalı. Öte yandan sıkı para politikası, tüketici ve işletme faaliyetlerini sınırlıyor; bu da ithalatçıların döviz talebindeki artışı kısıtlıyor. Sonuç olarak rublede istikrar korunuyor, zaman zaman güçlenme eğilimi görülüyor” dedi.

Dış ticaret fazlası hızla azaldı

Rusya Merkez Bankası’nın verilerine göre, ödemeler dengesi metodolojisine göre hesaplanan mal ticareti fazlası 2025 yılı ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 41,3 azalarak 12,7 milyar dolardan 7,5 milyar dolara geriledi.

2024 yılının aynı dönemine göre dış ticaret fazlası yüzde 13,7 düşerek 8,7 milyar dolardan 7,5 milyar dolara indi. Ocak–Ağustos 2025 döneminde dış ticaret fazlası, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,8 azalarak 88,7 milyar dolardan 75,5 milyar dolara geriledi.

Merkez Bankası’nın 25 Temmuz’da güncellenen temel senaryosuna göre, 2025 yılı sonunda vergilendirme amaçlı ortalama petrol fiyatının varil başına 55 dolar olması hâlinde, mal ticareti fazlasının 104 milyar dolar, ihracatın 410 milyar dolar, ithalatın ise 306 milyar dolar olması bekleniyor.

Enflasyon düşüş eğilimini sürdürdü

Ekonomik Kalkınma Bakanı Maksim Reşetnikov ve Maliye Bakanı Anton Siluanov, Devlet Duması Bütçe Komitesi’nde yaptıkları konuşmalarda, 2025 yılı için yüzde 6,8 düzeyindeki enflasyon tahmininin gerçekçi olduğunu belirttiler. Reşetnikov, yıllık enflasyonun eylül sonunda yüzde 8’e gerilediğini ve düşüşün süreceğini söyledi. Bakan, 2026 yılının Rus ekonomisi açısından “geçiş yılı” olacağını, para politikasında kademeli bir normalleşme beklediklerini ifade etti.

Rusya İstatistik Kurumu (Rosstat) verilerine göre, eylül ayında tüketici fiyatları ağustostaki yüzde 0,40’lık düşüşün ardından yüzde 0,34 arttı. Temmuzdaki artış oranı, kamu hizmetleri ücretlerindeki endeksleme nedeniyle yüzde 0,57 olmuştu. Ocak–Eylül 2025 döneminde tüketici fiyatları yüzde 4,29 yükseldi.

Rosstat, eylüldeki fiyat artışının piyasa beklentilerinin altında kaldığını bildirdi. Interfax anketine katılan ekonomistler, eylülde enflasyonun yüzde 0,39 olmasını öngörmüştü. Yıllık bazda enflasyon, ağustostaki yüzde 8,14’ten eylülde yüzde 7,98’e geriledi. Kurumun verilerine göre, mevsimsel ve idari fiyat değişimlerinden arındırılmış temel tüketici fiyat endeksi eylülde yüzde 100,39, yıllık bazda ise yüzde 107,65 seviyesinde gerçekleşti.

Petrol fiyatları yeniden yükseliyor

Petrol fiyatları, Cuma günü yaşanan kayıpların ardından yeniden yükselişe geçti. Londra’daki ICE Futures borsasında Aralık vadeli Brent petrolü saat 19.00 itibarıyla yüzde 0,91 artışla varil başına 63,29 dolar, New York Ticaret Borsası’ndaki (NYMEX) Kasım vadeli WTI petrolü ise yüzde 1,04 artışla 59,5 dolar seviyesinde işlem görüyor.

Yatırımcılar, ABD ile Çin arasındaki ticari ilişkilerle ilgili açıklamaları ve Hamas’ın İsrail’le vardığı esir takası anlaşmasına ilişkin Orta Doğu’daki gelişmeleri izliyor. Cuma günü Brent kontratları yüzde 3,82, WTI vadeli işlemleri ise yüzde 4,24 değer kaybetmişti. ABD Başkanı Donald Trump’ın, Çin’in nadir toprak metalleri ihracatına yönelik kısıtlamalara misilleme olarak Çin mallarına yüksek gümrük vergileri getirebileceğini söylemesi piyasada olumsuz etki yaratmıştı.

Bankalar arası kredi piyasasında faiz oranları, önceki işlem gününe kıyasla düştü. Rusya Merkez Bankası verilerine göre, “overnight” RUONIA oranı 10 Ekim itibarıyla 40 baz puan azalarak yıllık yüzde 16,35’e geriledi. Bir aylık vadeli RUONIA 2 baz puan düşüşle yüzde 16,95’e, üç ve altı aylık vadeler ise sırasıyla 4 baz puan azalışla yüzde 18,08 ve yüzde 19,98’e indi.