Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Verşinin, Ukrayna ile yapılacak görüşmelerde Rus tarım ürünleri ve gübrelerinin ihracatının ele alınmasına şu an için gerek olmadığını söyledi.
Rusya ile Birleşmiş Milletler arasında 2022 yılında, “tahıl anlaşması”yla eş zamanlı olarak imzalanan Rus tarım ürünleri ve gübrelerinin ihracatına ilişkin mutabakat zaptı, 22 Temmuz’da sona erecek.
Verşinin, “Bu konunun Rusya-Ukrayna görüşmelerinde ele alınmasına şu anda gerek görmüyorum. En azından bugün için böyle. Daha önce de söylediğim gibi, Rusya gıda ürünleri ve gübrelerin dünya pazarına güvenilir bir tedarikçisi olmuştur ve olmaya devam etmektedir. Bu konuda herhangi bir onaya, hele ki Ukrayna’nın onayına ihtiyaç duymuyoruz” ifadelerini kullandı.
Rusya ve Ukrayna, İstanbul’da iki kez doğrudan müzakere yaptı. Görüşmelerin ardından taraflar esir değişiminde bulundu. Ayrıca Moskova, Kiev yönetimine hayatını kaybeden askerlerin cenazelerini teslim etti. Taraflar, çatışmanın çözümüne yönelik mutabakat zaptı taslaklarını da karşılıklı olarak sundu. Daha önce bir Türk diplomatik kaynak, Rusya ile Ukrayna arasında İstanbul’da üçüncü tur görüşmenin tarihi konusunda Ankara’nın taraflardan karar beklediğini belirtmişti.
Karadeniz tahıl girişimi, 22 Temmuz 2022’de Rusya, Türkiye, Ukrayna ve BM temsilcileri tarafından imzalanmış ve üç liman – aralarında Odessa da olmak üzere – üzerinden Ukrayna tahılının, gıda ürünlerinin ve gübrelerinin Karadeniz’den sevkiyatını öngörmüştü. Girişim, kapsamlı bir anlaşmanın bir parçasıydı. Anlaşmanın ikinci kısmı olan ve Rusya ile BM arasında üç yıl süreli imzalanan mutabakat zaptı ise Rus gıda ve gübre ihracatının önünün açılmasını, Rosselhozbanks’ın SWIFT sistemine yeniden bağlanmasını, tarım makineleri, yedek parça ve bakım hizmetlerinin tedarikinin yeniden başlamasını, Tol’yatti-Odessa amonyak boru hattının yeniden faaliyete geçmesini ve bazı diğer önlemleri öngörüyordu.
Rusya, Temmuz 2023’te girişimden çekildi. Moskova yönetimi, Kiev rejiminin anlaşmayı insani koridor kılıfı altında Rus gemilerine ve kıyı altyapısına saldırılar ve provokasyonlar düzenlemek için kullandığını söyledi. Ayrıca Rus gıda ve gübre ürünlerinin küresel pazara erişiminin kolaylaştırılmasına yönelik vaatlerin de yerine getirilmediği ifade edildi.
