.webp){kind=logo}
Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, Çarşamba günü Rusya’nın ilk insansız tramvayına yolcularla birlikte bindi. Tamamen sürücüsüz çalışan araç, başkentin kuzeybatısında yer alan 10 numaralı “Şçukinskaya Metro – Ulitsa Kulakova” hattında sefer yapıyor.
Sobyanin, “Bu sadece Moskova için değil, Rusya genelinde de toplu taşımacılık açısından tarihi bir gün. Üçüncü seviye sürücüsüzlükle çalışan, yani vatman olmadan hareket eden ilk tramvayı hizmete alıyoruz” dedi.
Belediye Başkanı, insansız tramvayın üç aşamalı bir süreç sonunda hizmete girdiğini hatırlattı. İlk aşamada vatman kontrolünde testler yapıldı. İkinci aşamada vatman kabinde kalırken yolcularla deneme seferleri gerçekleştirildi. Üçüncü aşamada ise düzenli hattın sürücüsüz olarak işletilmesine başlandı.
Sobyanin, “Moskova’da sürücüsüz ulaşım teknolojileri konusunda Yandex, Sber gibi şirketler ve diğer kurumlar çalışıyor. Federal İnsansız Hava Taşımacılığı Merkezi kuruldu. Moskova’nın önde gelen üniversiteleri de bu alanda projeler yürütüyor. Bu sayede 2023’te kendi İnsansız Ulaşım Merkezimizi açtık. Orada kent ulaşımına yönelik somut sürücüsüz teknolojiler geliştirme hedefi konuldu” diye konuştu.
Sobyanin, “İki yılda ekip bu projeyi tamamladı, test etti. Bugün gerçek anlamda insansız seferlere başlıyoruz. Hayırlı olsun” ifadelerini kullandı.
Belediye Başkanı, yıl sonuna kadar üç insansız tramvayın daha hizmete gireceğini, 2026’da sayının 15’e ulaşacağını aktardı. Sobyanin, “2030’a kadar Moskova’daki tramvayların üçte ikisinin insansız olmasını hedefliyoruz” dedi.
Metroda da insansız dönem başlıyor
Sobyanin, bir sonraki adımın insansız metro trenleri olduğunu belirterek “Bu yıl ilk insansız metro treninin testlerine başlıyoruz. Gelecek yıl tüm aşamaları tamamlayarak gerçek bir insansız metro trenini hatta çıkaracağız. Bu teknolojide önemli bir gelecek var. Beklemiyoruz, hızla ilerliyoruz. Hepinizi tebrik ediyorum” dedi.
Tramvayın her durağında hoparlörden, “Moskova ulaşımı sizi Rusya’nın ilk tamamen insansız tramvayında karşılıyor. İyi yolculuklar. Tramvay otomatik modda hareket ediyor. Dikkatli olun” anonsu yapılıyor.
Moskova Belediye Başkanlığı, 2035 yılına kadar kentin tramvaylarının yüzde 90’ının insansız teknolojilerle çalışmasının beklendiğini açıkladı.
Ayrıca Çarşamba günü iki insansız test laboratuvar tramvayının hizmete alındığı bildirildi. Bu araçlarda yeni yazılım sürümleri deneniyor ve yapay zekâ eğitimi gerçekleştiriliyor.
Belediye yetkilileri, Rusya’nın ilk insansız tramvayının kendi kendine durduğunu, kapıları açıp kapattığını, trafik ışıklarına uyduğunu, yayalara yol verdiğini, kavşaklarda geçişi belirlediğini, makas değiştirdiğini ve sefer tarifesine uyduğunu belirtti. Sistem, öndeki araçla çarpışmayı engelleyecek şekilde çalışıyor.
Buna rağmen kabinde veya vagonda görsel takip ve bilet denetimi gibi görevler için tramvay işletmesinden bir görevli bulunuyor. Belediyeden yapılan açıklamada, yolcuların sürücülü tramvay yolculuklarına göre bir fark hissetmeyeceği kaydedildi. Olağan dışı bir durumda görevli kapıları açıp kapatabilecek ve gerekli önlemleri alabilecek.
Görevlinin araca müdahale etmesi gerekmiyor. Tramvayın hareketi yapay zekâ ve özel yazılımlar tarafından tamamen otonom olarak sağlanıyor.
Mevzuata göre insansız tramvaylarda görevli bulundurulması şu an zorunlu. Mayıs 2024’ten bu yana testlerde 8 bin kilometreden fazla yol katedildi ve hiç trafik kuralı ihlali yapılmadı. Moskova yönetimi, görevlinin vatman belgesi olmadan araçta bulunmasına imkân tanıyacak yasal değişiklikler için Rusya Ulaştırma Bakanlığı ile görüşmeler yürütüyor.
Belediye ayrıca yazılımın Moskova Metrosu çalışanları tarafından geliştirildiğini, dışarıdan şirket kullanılmadığını bildirdi. İnsansız tramvay teknolojisinin Moskova yönetimine ait olduğu vurgulandı.
Başkentteki insansız tramvay, Rusya’da akıllı sözleşmeyle, dijital ruble üzerinden sigortalanan ilk ulaşım aracı oldu.
