.webp){kind=logo}
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç, Avrupa Birliği’nin Rusya’dan doğalgaz ithalatına getirdiği aşamalı yasağın ardından ülkesinin enerji güvenliğine ilişkin endişelerini dile getirdi. Vuçiç, mevcut koşullarda Sırbistan’ın ihtiyacı olan gazı Rusya dışında bir yerden tedarik etmesinin neredeyse imkânsız olduğunu vurguladı.
Vuçiç, Avrupa Birliği’nin Rusya’dan doğalgaz ithalatını kademeli olarak yasaklama kararı sonrasında yaptığı açıklamada, ülkesinin ihtiyaç duyduğu gazı Rusya dışında nereden bulabileceğini bilmediğini söyledi.
Avrupa Birliği Konseyi, Avrupa Komisyonu’nun önerisi üzerine 1 Ocak 2026’dan itibaren Rusya’dan doğalgaz ithalatının aşamalı biçimde sonlandırılmasını kararlaştırdı. Ancak mevcut sözleşmeler için 1 Ocak 2028’e kadar geçiş süreci öngörüldü. Vuçiç, pazartesi günü Macaristan Başbakanı Viktor Orban’la Budapeşte’de bir araya geldi ve görüşmede enerji konusunu da ele aldı.
Enerji krizi uyarısı
Vuçiç, Tanyug ajansının canlı yayınladığı açıklamasında şunları söyledi:
“İnsanlar diyor ki – bir yılımız ve birkaç ayımız daha var. Peki bu sürede ne yapabiliriz? Ne inşa edebiliriz? Romanya yönüne giden boru hattımız artık çalışmıyor, yeni bir enterkonnektör – bağlantı hattı inşa etmemiz gerekiyor. Eğer bunu yapar, Macaristan’dan ters akışla gazın geri dönmesini sağlayabilirsek, ayrıca Kuzey Makedonya ile bir bağlantı kurarsak bile yine de Rusya dışında bu kadar gazı nereden bulabileceğimizi bilmiyoruz. Tüm bunları yapsak bile, yüzde 30-40 daha pahalı gazın maliyetini nasıl karşılayacağımız sorusu ortaya çıkıyor.”
Vuçiç, Pancevo ve Novi Sad’daki termik santrallerin ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamak için doğalgazla çalıştığını, sanayi, ekonomi ve yabancı yatırımların da buna bağlı olduğunu hatırlattı.
Cumhurbaşkanının verdiği bilgilere göre, Sırbistan şu anda yılda 2,7 milyar metreküp gaz tüketiyor ve ilerleyen dönemde bu miktarın 3 milyar metreküpe çıkması bekleniyor. Vuçiç, vatandaşlara endişelenmemeleri çağrısında bulunarak, enerji arzı konusunun çözüm arayışları kapsamında hükümet tarafından tartışılmaya devam edeceğini söyledi.
“AB yasağı Sırbistan için felaket”
Sırbistan Parlamentosu Başkanı Ana Brnabiç, AB’nin Rus gazı transitine yasak getirmesini “ülkesi için felaket bir haber” olarak nitelendirdi. Brnabiç, Sırbistan’ın gaz tedarikinde kaynak çeşitlendirmesi yaptığını hatırlatarak, Rusya’dan “TürkAkım” ve Bulgaristan gaz iletim sistemi üzerinden gelen gazın yanı sıra, Azerbaycan’dan da yine Bulgaristan üzerinden gaz alındığını belirtti. Brnabiç, Rusya ile yapılan mevcut doğalgaz anlaşmasının yıl sonuna kadar uzatıldığını ve ülkenin ihtiyacının yüzde 80’inden fazlasını karşıladığını kaydetti.
Sırbistan Maden ve Enerji Bakanı Dubravka Cedomiroviç-Handanoviç ise AB’nin Rus gazı transitine getirdiği yasağın ülke açısından “neredeyse çıkışsız bir durum” oluşturduğunu ifade etti.
Avrupa Birliği Konseyi, yayımladığı açıklamada 1 Ocak 2026’dan itibaren Rus gazı ithalatı yasağının yürürlüğe girmesinin ardından AB’ye ithal edilecek gazın menşeinin doğrulanması şartını da kabul etti. Geçiş döneminde Rus gazı için gerekli izin başvurularının ithalattan en az bir ay önce yapılacağı, Rusya dışındaki kaynaklardan gelen gaz içinse bu sürenin en az beş gün olacağı belirtildi.
Halen görüşmeleri süren 19’uncu Avrupa yaptırım paketi kapsamında, Rus enerji sektörüne yönelik ek önlemlerin alınması bekleniyor. Bu önlemler arasında 2027 başından itibaren Rusya’dan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ithalatına yasak getirilmesi de bulunuyor. Ayrıca Avrupa Komisyonu, Rusya’dan Macaristan ve Slovakya’ya “Druzhba” boru hattı üzerinden taşınan petrole gümrük vergisi uygulanması fikrini de gündeme getirdi.
