.webp){kind=logo}
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, ülkesinin enerji şirketi NIS’teki Rus hissesini satın alarak ABD yaptırımlarının etkisini azaltmayı teklif etti. Ancak Moskova bu öneriye sıcak bakmadı ve hisselerin üçüncü bir tarafa, muhtemelen Amerikan şirketlerine satılmasını tercih ediyor.
Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Sırbistan’ın enerji şirketi NIS’teki Rus hissesini satın almasını teklif etti, ancak bu fikir soğuk karşılandı. Sırp medyasına göre, Vucic bu öneriyi “Gazprom Neft” Genel Müdürü Aleksandr Dyukov ve Rusya Enerji Bakan Yardımcısı Pavel Sorokin ile yaptığı görüşmede dile getirdi.
Vucic, “Uluslararası durum normale döndüğünde, hisse geri verilecektir” ifadesini kullandı.
Ancak Rus tarafı bu öneriyi desteklemedi ve hisselerin üçüncü bir tarafa, muhtemelen Amerikalılara satılması yönünde eğilim gösterdi.
ABD’nin NIS’e yönelik yaptırımları uzun süren ertelemelerin ardından 8 Ekim’de yürürlüğe girdi. O dönemde Vucic, “Hammaddeyle ilgili sorunlar yaşanacak, ancak yeterli rezervimiz var” demiş; Pancevo rafinerisinin 1 Kasım’a kadar petrol tedariki olmadan da çalışabileceğini belirtmişti.
Rusya, satış için üçüncü taraf seçeneğine yakın
“Gazprom Neft”in iştiraki olan NIS, 2025 yılı başında ABD’nin SDN listesine dahil edildi. Bu gelişmenin ardından Vucic, ABD’nin şirketteki Rus sermayesinin tamamen çekilmesini talep ettiğini açıklamıştı. Cumhurbaşkanı ayrıca, Sırbistan hükümetinin 2008 yılında NIS’in kontrolünü “Gazprom Neft”e devrettiğini; o tarihten bu yana şirketin Sırbistan bütçesine önemli gelir sağladığını ve birçok projenin gelişmesine katkıda bulunduğunu hatırlattı.
Şu anda NIS’in ana ortakları arasında “Gazprom Neft” (%44,85) ve Sırbistan devleti (%29,87) yer alıyor. NIS hisselerinin %11,3’ü “Gazprom Kapital”in yönettiği “Intelligence” anonim şirketine ait; bu kuruluşta “Gazprom” grubunun çeşitli mali yatırımları toplanıyor. “Gazprom”un doğrudan sahip olduğu bir adet NIS hissesi bulunurken, Sırp şirketinde ayrıca azınlık hissedarlar da yer alıyor.
NIS, Sırbistan’da hidrokarbon arama ve üretimi gerçekleştiren tek şirket. Şirketin ayrıca Pancevo kentinde büyük bir petrol rafinerisi bulunuyor. NIS, Sırbistan akaryakıt pazarında lider konumda olup; akaryakıt istasyonları ağı Bosna-Hersek, Bulgaristan ve Romanya’da da faaliyet göstermekte. Toplamda 400’den fazla istasyon işletilmekte.
