.webp){kind=logo}
“Trevojnost” (Trevójnost – tedirginlik, kaygı, endişe) sözcüğü 2025’te halkın duygu durumunu en iyi yansıtan kelime olarak seçildi. Nisan ile Aralık ayları arasında düzenlenen çevrim içi oylamaya binlerce kişi katılırken, bu kelime yüzde 36 oy oranıyla açık ara farkla birinci oldu.
Diğer kategorilerde ise “Okak” (şaşkınlık ifadesi, internet memi), “İ-İ” (yapay zekâ) ve “Prompt” (kısa komut, yönerge) kelimeleri kazananlar arasında yer aldı.
Açıklamada, “Yılın ana kelimesi, Nisan-Aralık 2025 döneminde kitap zinciri ‘Çitay-Gorod’ (Okuyucu Şehir) sitesinde yapılan çevrim içi oylama ile belirlendi. ‘Trevojnost’ (tedirginlik) sözcüğü, kullanıcıların yüzde 36’sının oyunu alarak 2025’te toplumun duygusal durumunu yansıttı” ifadelerine yer verildi.
Adaylar arasında ayrıca “Vera” (inanç), “Dogovornyaçok” (anlaşmalı), “Krinj” (utandırıcı durum), “Lyubov” (sevgi), “Mir” (barış), “Nadejda” (umut), “Ojidaniye” (beklenti), “Peremenı” (değişim) ve “Pabeda” (zafer) gibi kelimeler de bulunuyordu.
Yapay zekâ beşeri alanın kelimesi oldu
Projenin organizatörleri arasında “Lingva” (dil anlamına gelen yayınevi markası), “Mir i Obrazovaniye” (Barış ve Eğitim Yayınevi) ile “Skvortsovskiye Çteniya” (Skvortsov Okumaları) adlı filolojik proje yer aldı. Yetkililer, projenin dört ana kategoride yürütüldüğünü hatırlattı: “Gumanitarnaya Sfera” (beşeri alan) kategorisinde toplumun ruh halini, kültürel ve sosyal eğilimleri, önemli insani süreçleri yansıtan kelimeler seçildi; “Tekhnosfera” (teknosfer) kategorisinde teknolojik gelişmeler, yenilikler ve dijital dönüşümle bağlantılı sözcükler değerlendirildi; “Slenk” (argo) kategorisinde gençlik ve internet dili öne çıktı; “Vsenarodnoye Slovo” (halkın kelimesi) kategorisinde ise internet kullanıcılarının önerileri dikkate alındı.
Beşeri alan kategorisinin kazananı olan “İ-İ” (yapay zekâ) kelimesi, bu teknolojinin sadece bir bilimsel araç değil, aynı zamanda kültürel ve toplumsal bir olgu olarak da önem kazandığını ortaya koydu. Bu kategoride kısa listeye giren diğer kelimeler “Vera” (inanç), “Labubu” (oyuncak karakter ismi), “Lyubov” (sevgi), “Patriotizm” (yurtseverlik), “Peregovorı” (müzakere), “Pabeda” (zafer), “Poisk” (arayış), “Tsennosti” (değerler) ve “Tsenzura” (sansür) oldu.
Prompt ve Okak dijital çağın yansımaları
Teknosfera kategorisinde bir yapay zekâ komutu anlamına gelen “Prompt” (kısa yönerge) kelimesi birinci seçildi. Finalist kelimeler arasında “Algoritmı” (algoritmalar), “BPLA” (insansız hava aracı), “DDoS Ataka” (DDoS saldırısı), “İ-İ” (yapay zekâ), “Importonezavisimost” (ithalat bağımsızlığı), “Kiberbezopasnost” (siber güvenlik), “Natsionalnıy Messenjer” (ulusal mesajlaşma uygulaması), “Plan Kover” (Halı Planı) ve “Tsifrovoy Rubel” (dijital ruble) de yer aldı.
Slenk (argo) kategorisinin galibi ise “Okak” (şaşkınlık ifadesi) oldu. Basın servisine göre, kapüşonlu şaşkın bir kedi görselinden doğan bu kelime, internette evrensel bir dilsel tepkiye dönüştü. İlk 10’da ayrıca “Bombardiro Krokodilo” (ironik ifade, sosyal medya şakası), “Breynrot” (beyin çürümesi), “NPS” (oyun karakteri – NPC), “Pikmi” (onay arayan kişi), “Svaga” (stil, hava), “Sigma” (güçlü birey), “Siyay” (parla), “Slonyara” (iri yapılı kişi) ve “Toksik” (olumsuz, zehirli kişi) yer aldı.
İlk üç kategori için (“Gumanitarnaya Sfera” – beşeri alan, “Teknosfera” – teknosfer, “Slenk” – argo) ilgili alanlarda uzmanlardan oluşan çalışma grupları oluşturuldu. Her uzman, kendi kategorisinde gerekçeleriyle birlikte bir ila dört kelime önerdi. “Vsenarodnoye Slovo” (halkın kelimesi) kategorisindeki adaylar ise doğrudan internet kullanıcılarının önerileriyle belirlendi.
