.webp){kind=logo}
Rusya Federasyonu Maliye Bakanlığı, ülke bütçesinin eylül ayında fazla verdiğini, ancak yılın ilk dokuz ayında toplam 3,8 trilyon ruble açıkla kapandığını bildirdi. Bakanlık, bütçe dengesindeki bu gelişmenin gelir artışındaki yavaşlamayla ve iç talebin zayıflamasıyla bağlantılı olduğunu açıkladı.
Maliye Bakanlığı’nın ön verilerine göre, 2025 yılının ocak-eylül döneminde federal bütçe 3,787 trilyon ruble açıkla veya gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 1,7’si oranında açıkla icra edildi.
Mevcut yıl için kabul edilen bütçe yasasında, 1,173 trilyon ruble (GSYH’nin yüzde 0,5’i) tutarında açık öngörülmüştü. İlkbaharda yapılan değişikliklerle bu tutar 3,792 trilyon rubleye (yüzde 1,7 GSYH) yükseltilmiş, sonbahar değişiklikleriyle ise açığın 5,737 trilyon rubleye (yüzde 2,6 GSYH) çıkması bekleniyor.
Ocak-ağustos döneminde açık 4,193 trilyon ruble veya GSYH’nin yüzde 1,9’u düzeyindeydi. Böylece, dokuz aylık verilere göre eylül ayında yaklaşık 400 milyar ruble civarında fazla oluştuğu, bu rakamın ağustos ayındaki seviyeye yakın olduğu belirtiliyor.
Maliye Bakanlığı, mevcut yıl bütçesine ilişkin sonbahar düzeltmelerinde GSYH’nin yüzde 1,3’ü oranında yapısal birincil açık öngörüldüğünü hatırlattı.
Bakanlığın açıklamasında, “Yıl sonu itibarıyla yapısal birincil denge hedeflerinin aşılması, enflasyonun ve iç talebin yavaşlaması koşullarında petrol dışı gelirlerin artış hızının düşmesiyle bağlantılıdır” denildi.
Gelirler ve harcamalar
Ocak-eylül döneminde bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,5 artarak 26,938 trilyon rubleye yükseldi.
Petrol dışı gelirler bu dönemde yüzde 13,2 artışla 20,329 trilyon rubleye ulaştı. Katma değer vergisi (KDV) dâhil olmak üzere dolaylı vergi tahsilatı ocak-eylül döneminde yüzde 6,5 arttı. KDV gelirleri 10,569 trilyon ruble seviyesinde gerçekleşti (yüzde 6,7 artış). Maliye Bakanlığı, bu dinamiğin “iç talep ve enflasyonun soğuma eğilimleriyle uyumlu olduğunu” belirterek, “Bu nedenle 2025 bütçesine ilişkin değişiklik taslağında petrol dışı gelir tahmininde aşağı yönlü revizyon öngörülmüştür” ifadesini kullandı.
Petrol ve gaz gelirleri, ortalama petrol fiyatındaki düşüş nedeniyle yıllık bazda yüzde 20,6 azalarak 6,61 trilyon rubleye geriledi. Buna karşın, söz konusu gelirlerin baz seviyeyi aştığı, ancak fiyat konjonktürünün zayıflaması nedeniyle gelirlerde azalma riski bulunduğu kaydedildi.
Bütçe harcamaları bu dönemde geçen yıla göre yüzde 19,5 artarak 30,725 trilyon rubleye ulaştı.
Sonbahar değişikliklerine göre, 2025 yılı bütçesinde gelirlerin 36,562 trilyon ruble, harcamaların ise 42,3 trilyon ruble düzeyinde olması öngörülüyor.
