Rusya, Avrupa Birliği’nin sınırda karbon düzenleme mekanizması (CBAM) çerçevesinde uygulamaya koyduğu önlemler nedeniyle Dünya Ticaret Örgütü’nde (DTÖ) resmi bir anlaşmazlık süreci başlattı. DTÖ tarafından yapılan açıklamada, Rusya’nın, Avrupa Birliği ve üye devletlerine karşı karbon vergisi paketine ilişkin olarak istişare talebinde bulunduğu belirtildi.
Açıklamada, “Rusya Federasyonu, Avrupa Birliği’nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) paketi ve AB Emisyon Ticareti Sistemi kapsamındaki muhtemel ihracat sübvansiyonlarıyla ilgili olarak DTÖ nezdinde anlaşmazlık çözüm istişareleri talep etti. Bu talep, 19 Mayıs’ta DTÖ üyelerine gönderildi” denildi.
Moskova yönetimi, söz konusu önlemlerin 1994 tarihli Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT), İthalat Lisanslama Prosedürleri Anlaşması, Sübvansiyonlar ve Telafi Edici Önlemler Anlaşması ile Bulgaristan, Hırvatistan, Estonya, Letonya ve Litvanya’nın DTÖ’ye katılım protokolleriyle bağdaşmadığını savunuyor.
İstişare süreci, tarafların doğrudan görüşmelerle soruna çözüm bulmalarına olanak tanıyor. Bu süreçte anlaşma sağlanamazsa, başvuru sahibi ülke 60 gün sonunda konuyu uzmanlar paneline taşıyabiliyor.
AB’nin CBAM düzenlemesi, atmosfere yayılan karbon emisyonları üzerinden bir vergi alınmasını öngörüyor. Yeni mekanizma, ihracatçı ülkeleri daha düşük karbon salımıyla üretim yapmaya teşvik ederken, Avrupa üreticilerinin rekabet gücünü korumayı hedefliyor.
Aşamalı olarak üç yıl içinde devreye alınacak olan sistemin ilk etabı 1 Ekim 2023’te başladı. Uygulama ilk olarak yüksek karbon salımı yapan sektörleri, yani çimento, gübre, demir-çelik, alüminyum, hidrojen ve elektriği kapsıyor. 1 Ocak 2026 itibarıyla sistemin tüm sektörleri kapsayacak şekilde tam kapasiteyle uygulanması planlanıyor.
