.webp){kind=logo}
Rusya, Ocak-Kasım 2024 döneminde Avrupa’ya boru hattıyla doğalgaz ihracatını %15 artırarak 29,3 milyar metreküpe çıkardı. Gazprom ve Avrupa Gaz Taşıma Sistem Operatörleri Ağı’nın (ENTSOG) günlük verilerine dayanan TASS hesaplamalarına göre, bu hacim 2023 yılının toplam ihracat miktarını şimdiden geride bıraktı.
2023’ün aynı döneminde Rusya’nın Avrupa’ya boru hattıyla gaz sevkiyatı yaklaşık 25,5 milyar metreküp seviyesindeydi. 2023 yılı boyunca toplam ihracat 28,15 milyar metreküp olarak gerçekleşti. Gaz İhraç Eden Ülkeler Forumu (GECF), bu miktarı 27 milyar metreküp olarak değerlendirirken, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Rusya’nın Avrupa’ya (Türkiye dahil) boru hattı gaz sevkiyatlarının 2023’te 1970’lerden bu yana en düşük seviyeye, 45 milyar metreküpe düştüğünü raporladı.
2024 Kasım ayı rakamları
Kasım 2024’te Rusya’nın Avrupa’ya toplam gaz sevkiyatı, ekim ayında kaydedilen 2,8 milyar metreküpten hafif bir düşüşle 2,75 milyar metreküp oldu. Ancak bu rakam, Kasım 2023’teki 2,5 milyar metreküp sevkiyatı geride bıraktı.
Ukrayna üzerinden sevkiyat
Ocak-Kasım 2024 döneminde, Ukrayna üzerinden Batı ve Orta Avrupa’ya toplam 14,1 milyar metreküp gaz sevk edildi. Bu miktar, geçen yılın aynı dönemine göre %6,5’lik bir artışa işaret ediyor. Kasım ayında bu rota üzerinden taşınan gaz miktarı, ekime göre %3,2 azalarak 1,27 milyar metreküp oldu, ancak Kasım 2023’e kıyasla %1,8’lik bir artış gösterdi.
TürkAkım hattı üzerinden sevkiyat
Ocak-Kasım 2024’te TürkAkım boru hattı üzerinden Güney ve Güneydoğu Avrupa ülkelerine yapılan sevkiyat %24 artışla 15,15 milyar metreküpe ulaştı. Kasım ayında bu hattaki ihracat, ekime göre %0,4 düşerken Kasım 2023’e göre %16 artış göstererek 1,48 milyar metreküp oldu.
GECF’nin değerlendirmelerine göre, Rusya’nın Ocak-Ekim 2024 döneminde Avrupa’ya boru hattı gaz sevkiyatı, önceki yıla göre 3 milyar metreküp arttı. IEA ise bu artışın %10’un üzerinde olduğunu belirtti.
Ukrayna üzerinden transitin geleceği
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın, Rusya’nın Avrupa’ya gaz sevkiyatını sürdürebilmesi için gerekli 2025 yılı sonrası transit anlaşmasını yenilemek istemediğini ifade etti. Putin, Ukrayna’nın Avrupa Birliği enerji yasalarına katıldığını ve gaz taşıma kapasitesini önceden rezerve etmesi gerektiğini hatırlatarak, bu sürenin geçtiğini belirtti.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ise mevcut Gazprom anlaşmasının 2024 sonunda sona ereceğini ve bu tarihten sonra Avrupa Birliği ile birlikte transit konusunu karara bağlayacaklarını açıkladı. TASS tarafından görüşülen uzmanlar, mevcut siyasi durum göz önüne alındığında anlaşmanın uzatılmasının düşük bir ihtimal olduğunu, ancak AB ülkelerinin gaz alımlarını rezervasyon sistemleri ve teslimat noktalarının değiştirilmesi yoluyla sürdürebileceğini belirtti.
