ABD, özel askeri operasyonun başlamasından bu yana ilk kez Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda Ukrayna ile ilgili Rusya karşıtı karar tasarısını destekleyen ülkeler arasında yer almadı. Washington’un bu tasarıda imzasının bulunmaması, ABD’nin Ukrayna politikasında bir değişiklik olup olmadığı konusunda tartışmalara neden oldu.
Karar tasarısının sunucuları arasında İngiltere, Fransa, Almanya, Kanada, İsviçre, Polonya ve Baltık ülkeleri bulunuyor. Ancak önceki benzer tasarılarda yer alan ABD, bu kez tasarıyı hazırlayan ülkeler arasında yer almadı.
BM Genel Kurulu’nda “Ukrayna’da kapsamlı, adil ve kalıcı barışın teşviki” başlığıyla sunulan tasarı, Rusya’dan “silahlı kuvvetlerini derhal, tamamen ve koşulsuz olarak Ukrayna topraklarından çekmesini” talep ediyor. Ancak metinde, BM Şartı’nda yer alan halkların kendi kaderini tayin hakkına herhangi bir atıfta bulunulmuyor.
Tasarıda, Moskova sivil altyapıyı bombalamakla suçlanırken, Rusya yalnızca askeri hedeflere yönelik nokta atışı saldırılar düzenlediğini savunuyor. Öte yandan Ukrayna ordusunun Kursk bölgesindeki varlığı ve Kiev’in sivil hedeflere yönelik saldırıları metinde yer almıyor.
ABD’nin tutum değişikliği dikkat çekti
BM Genel Kurulu, Şubat 2022’den bu yana Ukrayna’daki gelişmelere ilişkin 11. Olağanüstü Özel Oturum’u düzenli olarak gerçekleştiriyor. Bu oturumlarda Kiev’i destekleyen ve Moskova’nın itirazlarını göz ardı eden altı karar kabul edildi. Tüm kararlar, Rusya’nın Ukrayna’dan tek taraflı olarak çekilmesini talep ediyordu.
Joe Biden yönetimi boyunca ABD, önceki tasarıların tümünde İngiltere, Fransa, Almanya, Kanada ve diğer Batılı ülkelerle birlikte imza atan ülkeler arasında yer almıştı. Ancak bu kez Washington’un tasarıdan geri durması, ABD’nin Ukrayna politikasında yeni bir döneme girip girmediği yönünde tartışmalara yol açtı.
Trump’ın açıklamaları gündemi değiştirdi
Bu gelişme, kısa süre önce Riyad’da gerçekleşen Rusya-ABD müzakerelerinin ardından ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy hakkındaki sert açıklamalarıyla aynı döneme denk geldi. Trump, Zelenskiy’yi diktatör olarak nitelendirerek seçim yapmayı reddettiğini iddia etti. ABD Başkanı’na göre, Zelenskiy savaşın devam etmesini sağlayarak “rant kapısını açık tutmak” istiyor.
ABD’nin karar tasarısında destekleyen ülkeler arasında bulunmaması, Washington’un Ukrayna konusundaki tutumunda önemli bir değişiklik olup olmadığına dair spekülasyonları artırıyor.