Rusya Merkez Bankası’nın finansal piyasa risklerine ilişkin raporuna göre, 2024 yılının Aralık ayında büyük ihracatçılar, petrol ve gaz şirketlerinin satışlarındaki artışın etkisiyle döviz satışlarını %66 oranında artırarak 13,2 milyar dolara çıkardı. Bu artış, geçici bir faktöre bağlı olarak gerçekleşti.

Döviz satışlarındaki artışa, şirketlerin döviz borçlarının büyük ölçekli itfasının olmaması da katkı sağladı. (2024 yılının Ağustos-Kasım döneminde bazı şirketler, döviz borçlarını ödemek için döviz satın almıştı.)

Aralık ayında günlük ortalama net döviz satışları da %66 artarak 628 milyon dolara yükseldi.

2024 yılı genelinde ihracatçılar, aylık ortalama 11,9 milyar dolar tutarında döviz sattı.

Ocak 2025’te ise ihracatçıların döviz satışları %25 düşüşle 9,9 milyar dolara geriledi. Bu düşüş, mevsimsel bir etkiye bağlanıyor. (2021-2025 yılları arasında Ocak aylarındaki ortalama düşüş Aralık ayına kıyasla %25 seviyesinde gerçekleşti.) Ocak ayında günlük ortalama döviz satışları %7 azalarak 582 milyon dolar oldu; bu rakam, yılın ikinci yarısındaki seviyelerle karşılaştırılabilir düzeyde.

Merkez Bankası açıklamasında, “Ocak ayında Aralık ayına kıyasla net döviz satışlarındaki mevsimsel düşüş, hem Ocak ayındaki çalışma günlerinin daha az olması hem de ihracat gelirlerinin hesaba geçiş süreleri, vergi ödemeleri gibi diğer faktörlerle açıklanabilir.” denildi.

Kasım 2024 itibarıyla (bu veri bir gecikmeyle yayınlanıyor), büyük ihracatçıların net döviz satışlarının döviz cinsinden ihracat gelirlerine oranı %82’den %76’ya düştü.

İhracatçıların döviz satışlarındaki artış, rublenin güçlenmesine katkıda bulundu. Bu güçlenme, piyasa katılımcılarının dış ticaret işlemlerindeki yeni yapı ve ödeme kanallarına kademeli olarak uyum sağlamasıyla da desteklendi.

Bireysel yatırımcılar, Aralık 2024 ve Ocak 2025 dönemlerinde toplamda sırasıyla 28,7 milyar ve 32,4 milyar ruble değerinde döviz satarak döviz satışlarını döviz alımlarından fazla gerçekleştirmeye devam etti. Ancak bu rakamlar, 2024 sonbaharındaki aylık ortalama 60,8 milyar rublelik satışlara kıyasla daha düşük seviyede kaldı.

2024 yılı genelinde bireyler, net 679,4 milyar ruble tutarında döviz satın aldı. Bu alımlar, rublenin göreceli olarak istikrarlı olduğu ve bazı aylarda değer kazandığı Ocak-Ağustos dönemine denk geldi. Rublede yaşanan değer kaybının ardından ise bireyler döviz satmaya yöneldi.