Moskova ve St. Petersburg, 2025 yılı başı itibarıyla Rusya’da kişi başına düşen banka mevduatları sıralamasında zirvede yer aldı. Listenin sonunda ise İnguşetya ve Çeçenya bulunuyor.
Mevduat hacmindeki büyüme rekor kırdı
2024 yılında yüksek faiz oranları ve maaş artışları nedeniyle banka mevduatlarında rekor seviyede artış yaşandı. Rusya Merkez Bankası verilerine göre, 2024 yılında banka mevduatları (eskrow hesaplar dahil) 12,7 trilyon ruble artarak yıl sonunda 63,4 trilyon rubleye ulaştı. Yüzde 25,1’lik artışla, 2015 yılında kaydedilen yüzde 24,5’lik rekorun üzerine çıkıldı.
Kişi başına düşen ortalama mevduat 434 bin ruble olarak hesaplandı. Ancak bölgesel farklılıklar oldukça büyük. Rus resmi haber ajansı RİA Novosti’nin yaptığı araştırmaya göre, Rusya’nın farklı bölgelerindeki ortalama mevduat tutarları arasında büyük farklar bulunuyor.
RIA Novosti, Rusya Merkez Bankası ve Rosstat verilerini baz alarak, yıllık olarak hazırladığı yedinci “banka mevduatları sıralamasını” yayınladı. Araştırma, 1 Ocak 2025 itibarıyla kişi başına düşen ortalama mevduat tutarını temel alıyor.
Moskova açık ara lider
Araştırma sonuçlarına göre, bölgelere göre kişi başına düşen mevduat miktarı arasında 71 kat fark bulunuyor. Moskova, diğer bölgelerden açık ara farkla lider konumda. St. Petersburg ikinci sırada yer alırken, diğer birçok bölgeden onlarca kat daha yüksek mevduat hacmine sahip.
Moskova’nın bu konumda olmasının temel sebebi, ülkenin en zengin vatandaşlarının büyük ölçüde burada yaşaması ve birikimlerini burada değerlendirmesi. Ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 10’u Moskova’da yaşarken, toplam banka mevduatlarının üçte biri başkentte bulunuyor.
İlk üç sırada şu şehirler yer alıyor:
1️⃣ Moskova (1,3 milyon ruble)
2️⃣ St. Petersburg (821 bin ruble)
3️⃣ Nenets Özerk Bölgesi (631,5 bin ruble)
İlk 10’da yer alan diğer bölgeler ise Magadan, Kamçatka, Murmansk, Yamalo-Nenets, Sahalin, Hantı-Mansi ve Primorskiy bölgeleri. Bu bölgelerde kişi başına düşen mevduat 439 bin ile 594 bin ruble arasında değişiyor.
En düşük mevduata sahip bölgeler
Rusya’da banka mevduatlarının en düşük olduğu bölgeler ise İnguşetya (24,6 bin ruble) ve Çeçenya (29,6 bin ruble). Bunları Dağıstan (52,5 bin ruble), Karaçay-Çerkes (70,2 bin ruble), Kuzey Osetya (141,6 bin ruble) ve diğer bazı güney bölgeleri takip ediyor.
Uzmanlara göre, bu bölgelerde düşük mevduat hacminin sebepleri arasında düşük gelir seviyeleri ve yerel bankacılık sisteminin yetersiz gelişimi yer alıyor.
Mevduatlardaki rekor artış
2024 yılında banka mevduatları yüzde 25,1 oranında büyüyerek rekor kırdı. Uzmanlar, bu büyümeye birkaç faktörün katkı sağladığını belirtiyor:
— Hızlı gelir artışı sayesinde ek tasarruflar yapılabildi.
— Faiz oranlarının yükselmesi, tasarruf eğilimini artırdı.
— Gayrimenkul piyasasında yaşanan hareketlilik, eskrow hesaplara yapılan yatırımları artırdı.
Bölgelere göre en yüksek mevduat artışları:
📌 Belgorod Bölgesi: +%37
📌 Kırım Cumhuriyeti: +%36
📌 Moskova: +395 bin ruble kişi başı artış
📌 St. Petersburg: +142 bin ruble kişi başı artış
Öte yandan Nenets Özerk Bölgesi, mevduat hacminde düşüş yaşayan tek bölge oldu.
Mevduat ve gelir dengesi
Ülke genelinde ortalama olarak, bir vatandaşın banka mevduatları, 7 aylık gelirine eşdeğer seviyede. Ancak bölgesel olarak büyük farklılıklar bulunuyor:
— Moskova: Ortalama mevduat, 13 aylık gelire eşit
— St. Petersburg: 10,1 aylık gelir
— Kaliningrad Bölgesi: 8,2 aylık gelir
Ancak uzmanlar, Moskova’daki yüksek mevduat seviyesinin büyük ölçüde ultra zengin bireyler tarafından oluşturulduğunu belirtiyor.