Rusya’da kurumsal bankacılık faaliyeti yürüten BKF Bank Analitik Departmanı Başkanı Maksim Osadchiy, devlet tarafından sürekli uzatılan tercihli konut kredisi programının yeni bir ipotek balonu riski içerdiğini bildirdi.

Moskovsky Komsomolets gazetesine konuşan Osadchiy, devlet tarafından sübvanse edilen ipotek programlarının gayrimenkul fiyatlarında daha hızlı büyümeye yol açtığını vurgularken, “Örneğin 2023’ün ilk çeyreğinde yeni konutlarda metrekare başına ortalama fiyat, ikinci el konut piyasasına göre yüzde 40 daha yüksekti. Bunun nedeni, konut arzının tercihli ipotek programları sayesinde ısınan talebe ayak uyduramaması oldu” diye konuştu.

ABD’de 2008 yılı bankacılık krizini anımsatan uzman, bu kriz sırasında sorunlu ipoteklerin subprime olarak anıldığını hatırlatırken, “Bu tip konut kredileri nispeten düşük gelirli insanları hedefleyen “düşük kaliteli” ipoteklerdi” ifadelerini kullandı.

Osadchiy, konut fiyatlarında artışa, kaliteli kredilerde de düşüşe neden olan ipotek programlarının aynı zamanda Orta Asya’dan Rusya’ya ucuz emek akışını da teşvik ettiğinin altını çizerek, “Sadece 2022’nin ilk yarısında 2,5 milyon göçmen ülkeye giriş yaptı. Bu da enflasyonun artmasına ve toplumsal gerginliğin artmasına neden oluyor. Ekonomik gerileme durumunda düşük gelirli borçlular, kredi ödemeleriyle ilgili sorunlarda ilk sırada yer alıyor. Bu da konut fiyatlarında keskin düşüşü ve yeni bir mortgage krizini tetikleyebilir” diye konuştu.

Şu anda Rusya’da tercihli ipoteklerin payının toplam konut satışlarında yüzde 39’u aştığına değinen Osadchiy, en popüler programların yüzde 2 faizli Uzak Doğu İpotek Programı ve yüzde 6’lık faiz oranına sahip Aile İpoteği olduğunu aktardı.

Uzman, bununla birlikte Merkez Bankası’nın faiz oranını yüzde 8,5’e çıkardıktan sonra bankaların da konut kredilerinde de faiz oranlarını artırmaya başladığını sözlerine ekledi.