İzvestiya gazetesinin Rusya’daki ekonomistlerin katılımıyla düzenlediği anketler, 10 Haziran Cuma günü yapılması planlanan olağan yönetim kurulu toplantısında Merkez Bankası’nın faiz oranlarını yüzde 10’a indirmesinin beklendiğini ortaya çıkardı.
Şubat ayında faizlerin yüzde 9,5 olduğunu, cuma günkü kararla birlikte politika faizlerinin 24 Şubat Ukrayna krizi öncesi seviyeye yaklaşacağını vurgulayan banka analistleri, Merkez Bankası’nın bu kararının enflasyondaki yavaşlama ve değer kazancını sürdüren ruble sayesinde beklendiğini ifade ediyor.
Parasal genişleme ve kredi faizlerindeki düşüşün işletmeler ve vatandaşlar için daha uygun hale geleceğini belirten uzmanlar, bunun da ekonomiyi dönüştürmeye yardımcı olacağını, ancak mevduat faizlerinin mevcut çift haneli değerlerden tek haneli oranlara inerek daha karsız hale geleceği konusunda da uyardı.
Rusya Merkez Bankası’nın politika faizini mayıs ayında yüzde 14’ten yüzde 11’e acil bir şekilde düşürdüğünü hatırlatan İzvestia gazetesi, düzenleyicinin bu kararı sonrası yakın zamanda yeniden oranları düşürme sinyali verdiğini kaydederken, gazetenin en büyük Rus bankalarından görüştüğü 11 analistin dokuzunun düzenleyicinin adımının politika faizini yüzde 9,5’e düşürmesini beklediğini aktardı.
Faizde sadece yüzde 10,5’e kadar bir indirimi öngören muhafazakâr senaryonun yalnızca PSB Bank tarafından beklenildiği belirtilirken, Rusya’nın en büyük bankası Sberbank’ın yatırım departmanı SberCIB Investment uzmanı Igor Rapokhin, düzenleyicinin fiyat artış dinamiklerinin sıfıra yakın kaldığı ve nüfusun tasarruf eğiliminin yüksek olduğu bir dönemde hızla faiz indirimi eylemlerini sürdüreceğini, cuma günkü toplantı sonrası beklenilen yeni politika faiz oranlarının yüzde 9,5 olduğunu söyledi.
Rapokhin, rublenin dolar karşısında son dört yılın en güçlü seviyelerine yakın işlem görmeye devam ettiğini hatırlatırken, mayıs ayının başından 2 Haziran’a kadar ulusal para biriminin dolar karşısında yüzde 14 güçlenerek 71 rubleden 61 rubleye ulaştığını ekledi.
Uzman, açıklamalarında, “Bu durum, ithalattaki azalma nedeniyle ekonominin akut kredi ihtiyacı göz önüne alındığında çok yakın bir gelecekte faizleri şubat ayı başlarındaki seviyelere kolayca döndürmenize izin veriyor” ifadelerini kullandı.
Bir diğer kredi kuruluşu Sovcombank’ın kıdemli analisti Mikhail Vasilyev, Merkez Bankası’nın nisan ayı verilerine göre bankalar tarafından verilen ipotek sayısının 3,2 kat azaldığını, tüketici kredilerinin üst üste ikinci ay düşüşte olduğunu gösterdiğini hatırlatırken, “Faizlerin düşürülmesi hem tüketiciler hem de işletmeler için kredi aktivitelerinde artış sağlayacak. Ekonomide borçlanma maliyeti ucuzlayacak, bu da tüketici ve yatırım talebini destekleyecektir” diye konuştu.
Vasilyev, öte yandan politika faizlerindeki indirimin ruble cinsi mevduatların çekiciliğini azalttığını da hatırlatırken, ancak taleplerin dibe vurduğu Rusya’da kredilerde daha düşük faiz oranlarına yol açtığını, bunun da ithalat ve döviz talebini artırdığını sözlerine ekledi.
Merkez Bankası’nın şubat ayında faizleri yüzde 20’ye yükseltmesinin ardından Rusya’daki bankalardan kredi ihracının fiilen durduğunu belirten uzman, mart ayında nakit kredi hacimlerinin yüzde 90 düştüğünü aktardı.
Uzman, nisan ayında bankalar tarafından verilen konut kredilerindeki hacimlerde de üç kat düşüş yaşanırken, Merkez Bankası’nın faizi yüzde 11’e indirmesine rağmen düşüşünü sürdüren kredi aktivitelerini canlandırmak için daha düşük faiz oranlarına ihtiyaç olduğunu vurgulayarak, “Ancak faiz indirimiyle tüketim aktiviteleri, döviz alımı ve borsa işlemlerinde canlanma yaşanabilir” ifadelerini kullandı.
Gazprombank ekonomisti Pavel Biryukov, buna ek olarak haziran ayı başlarında bankaların mart ayında yıllık yüzde 20 faizle sunduğu üç ay vadeli ruble cinsinden mevduatların sona erdiğini hatırlatırken, düşük faiz oranlarıyla birlikte Rusların serbest kalan fonlarıyla birikimden çok tüketime yöneleceğine işaret etti.
Merkez Bankası’nın son olağanüstü yönetim kurulu toplantısında olası bir faiz indirimi sinyali daha verildiğini aktaran Biryukov, ekonomideki mevcut durum göz önüne alındığında düzenleyicinin bundan faydalanma olasılığının çok yüksek olduğunu açıkladı.
“Faiz oranlarının indirilmesi, ekonominin yeniden yapılandırılmasıyla ilgili yaklaşan krizi yumuşatabilir” diyen uzman, borçlanma maliyetlerindeki düşüşün yatırımlara yansıyacağını iletti.
Zenit Bank analitik departmanı başkanı Vladimir Evstifeev, aynı zamanda, kredi kullanılabilirliğindeki artışın ekonomideki belirsizlik ve artan sektör risklerinin mevcudiyeti nedeniyle engelleneceğinden korktuğunu vurgularken, rubledeki aşırı değer kazancını durdurmak isteyen Merkez Bankası’nın kararının yabancı para cinsi yatırımlarına olumlu yansıyacağını, bu nedenle bireysel bankacılıkta mevduattan döviz piyasasına geçişin mümkün olduğunu ifade etti.
Rusya’nın ikinci büyük kamu bankası VTB Bank analisti Aleksandr Polyutov, yıl sonunda yüzde 9 ila 9,5 arasında bir politika faizi bandı beklediklerini aktarırken, PSB Bank’tan paylaşılan tahminlere göre cuma günkü toplantıda faizler yalnızca yüzde 10,5’e indirilecek.
