Dün (7 Şubat 2022) Rusya’nın başkenti Moskova’da Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’u ağırlayan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Fransız liderle yaptığı görüşme 5 saatten fazla sürdü.
Toplantıda epidemiyolojik tedbirler nedeniyle mesafe kuralı uygulanırken, tercümanların kulaklık yoluyla simultane çeviri yaptığı kaydedildi.
Kremlin’de “Rusya’nın güvenlik garantileri ve Ukrayna krizi” konularının görüşüldüğü toplantının ardından akşam yemeği yiyen iki liderin, uzun görüşme sonrası düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan Putin, görüşmenin anlamlı ve faydalı geçtiğini belirterek, Macron ile Rusya’nın ABD ve NATO’ya önerdiği güvenlik garantileri meselesi hakkında görüş alışverişinde bulunduklarını, Fransız liderin bu konulara titizlikle yaklaşmasından dolayı memnun olduğunu söyledi.
NATO’nun doğuya genişlememesi, 1997’deki sınırlarına geri dönmesi ve Rusya sınırlarına silah yerleştirilmemesi tekliflerinin ABD ve NATO tarafından görmezden gelindiğini kaydeden Putin, “Diğer şeylerin yanında şunu göz ardı edemeyiz: NATO 2019’daki askeri stratejisinde Rusya’yı doğrudan ana güvenlik tehdidi ve düşman olarak adlandırdı. NATO bizi düşman olarak belirledi.” ifadelerini kullandı.
NATO, Rusya’ya ders vermeye çalışıyor
NATO’nun askeri altyapılarını Rusya sınırlarına yaklaştırdığını vurgulayan Putin, NATO ve üye devletlerinin Rus silahlı kuvvetlerini nereye ve nasıl konuşlandırılacağı konusunda “ders vermeye çalıştığını” söyledi. Rusya’nın NATO’ya değil, NATO’nun Rusya’ya doğru ilerlediğini savunan Putin, bu yüzden ülkesinin saldırgan davrandığını söylemenin mantıksız olduğuna işaret etti.
Rus askeri birliklerin Rusya toprakları içerisindeki hareketinin komşu ülkelere hangi gerekçe ile tehdit olduğunu ‘anlaşılmaz’ bulduğunu vurgulayan Putin, bu durumun Moskova’ya karşı düşmanca bir politika izlemek için kullanıldığını dile getirdi. Putin, “NATO üyesi ülkelerin kendisi Ukrayna’yı modern silahlarla doldurmaya, Ukrayna ordusunun modernizasyonu için önemli mali kaynaklar ayırmaya ve askeri uzmanlar, eğitmenler göndermeye devam ediyor.” şeklinde konuştu.
Ukrayna NATO’ya girerse Rusya ile NATO arasında savaş çıkar
Ukrayna’nın NATO’ya alınması halinde savaş çıkacağına işaret eden Putin, Fransa dahil Avrupa ülkelerinin Kırım’ı Ukrayna’nın parçası olarak saydığını, Moskova’nın ise Kırım’ı Rusya’nın saydığını hatırlattı. Putin konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Ukrayna’nın doktrin belgelerinde Rusya ‘düşman’ olarak tanımlanıyor ve Kırım’ın askeri yollarla geri alınması belirtiliyor. Öyleyse, Ukrayna’nın NATO üyesi olduğunu tasavvur edin. O zaman Rusya ve NATO arasında askeri çatışma meydana gelecek demektir. Biz NATO ile savaşmak mı istiyoruz? Ya da siz Rusya ile mi savaşmak istiyorsunuz? Fransa’nın Rusya ile savaşmasını ister misiniz?”
Minsk anlaşmaları dışında alternatif yok
Mevcut Kiev yönetiminin Minsk anlaşmalarını feshetmek için bir yol izlediği kanaatini taşıdığını bildiren Putin, bu anlaşmaların dışında bir alternatif olmadığını vurguladı.
Kiev yönetiminin Donetsk ve Lugansk ile doğrudan diyalog yoluyla ülkenin toprak bütünlüğünün sağlanması yönündeki barış imkanlarının tamamını yok saydığını söyleyen Putin, Macron’un bu konuları Kiev ziyaretinde detaylı bir şekilde ele almayı umduğunu dile getirdi ve ziyaret sonrası tekrar telefonda Macron ile görüşeceklerini aktardı.
Putin, Macron’un bir dizi fikirlerinin Ukrayna konusunda atılacak adımlar için olumlu olduğunu kaydetti.
ABD ve NATO ile güvenlik garantileri konusunda diyaloğun sona ermediğine dikkati çeken Putin, bu husustaki önerilerine yanıt alamadıklarını hatırlattı.
Rusya’nın ABD ve NATO’ya güvenlik garantileri konusunda gönderdiği cevaba karşı cevap hazırladıklarını bildiren Putin, “Şimdi kendi vizyonumuzla bir cevap hazırlıyoruz. Cevabı Washington ve Brüksel’e göndereceğiz.” ifadelerini kullandı.
Ayrıca Ukrayna’nın eski Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko’nun ülkesinde suçlu olarak yargılandığını anımsatan Putin, Poroşenko’ya Rusya’ya siyasi sığınmacı olarak gelmesi önerisinde bulundu.
Macron: “Rusya ve Avrupa birlikte güvenlik düzeni inşa etme iradesi göstermeli”
Fransa Cumhurbaşkanı Macron ise Rusya ve Avrupa’nın güvenlik garantileri konusunda birlikte çalışması gerektiğini belirterek, “Avrupa’da yeni bir güvenlik düzeni inşa etmek ve istikrar için güvenlik garantileri üzerinde çalışmaya hazır olduğumuz iradesini birlikte göstermeliyiz. Bu, egemen devletler olarak birlikte inşa ettiğimiz temele dayanmalıdır.” ifadelerini kullandı.
Bölgede istikrarı sağlayacak yeni mekanizmalar inşa etmek gerektiğini vurgulayan Macron, “Ancak bu, son 30 yılın anlaşmaları ve temel ilkeleri revize ederek veya temel Avrupa haklarını sınırlandırarak inşa edilemez” dedi.
Rusya ve Avrupa Birliği’nin (AB) gerilimin azalması ve durumun istikrara kavuşmasına yönelik somut önlemler konusunda anlaşması gerektiğine dikkati çeken Macron, Rusya’nın ve Avrupa ülkelerinin kaos istemeyeceğini vurguladı.
Ukrayna’daki gerilimi AB ve Rusya’nın çözüme kavuşturması gerektiğini belirten Macron, Minsk anlaşmalarının tam uygulanması ve Donbas’taki ihtilafın çözümü için Normandiya formatı çerçevesinde çalışmaların sürdüğünü hatırlattı.
Ukrayna meselesi ancak siyasi olarak çözülebilir
Minsk anlaşmalarının Ukrayna’daki krizin çözümünde ilerleme sağlamaya neden olacağını, bunu Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’e de söyleyeceğini bildiren Macron, “Ukrayna meselesinin çözümü ancak siyasi olabilir ve bu çözümün temeli Minsk anlaşmalarıdır.” dedi.
Zelenskiy’in Ukrayna sınırları yakınındaki 125 bin kişilik Rus askeri birlikleri konusunda “gergin” olduğunu da aktaran Macron, Zelenskiy’in buna rağmen “soğukkanlı” davrandığını ve bunun memnuniyetle karşılanması gerektiğinin altını çizdi.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) içinde halihazırda sahip oldukları gelişmeleri göz önünde bulundurarak Avrupa’da güvenlik ve istikrarı tesis edebileceklerine emin olduklarını söyleyen Macron, “Ama aynı zamanda yeni çözümler de üretmemiz gerekiyor, bunlar belki de daha yenilikçi olmalı.” dedi.
Macron, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko’nun ülkeye nükleer silahlar yerleştirebileceği yönündeki sözleri ve bu ülkedeki anayasa değişikliği konusunda rahatsız olduğunu, ancak Putin’in kendisini bu konuda teskin ettiğini dile getirdi.
