Rusya’nın da üyesi olduğu Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ), Kazakistan’daki durum ve normalleşmeye yönelik tedbirlerle ilgili video konferans yöntemiyle toplantı düzenledi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de hazır bulunduğu toplantıya KGAÖ’nün dönemsel başkanlığını yürüten Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile birlikte Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev Kırgızistan Başbakanı Akılbek Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve KGAÖ Genel Sekreteri Stanislav Zas da katıldı.

Örgüt liderleri ile düzenlenen toplantıda konuşan Putin, Kazakistan’daki durumun tüm KGAÖ üyesi ülkeleri ilgilendirdiğini belirterek, “Kazakistan’daki bu girişim Rusya’yı ve KGAÖ üyesi ülkeleri çok yakından ilgilendiriyor. Oradaki gösteriler Ukrayna’daki meşhur ‘Meydan Darbesi’ ile büyük benzerlik taşıyor. Kazakistan’daki isyanlarda da aynı bilgi desteği ve teknolojilerin kullanıldığını görüyoruz” diye konuştu.

Putin, KGAÖ Barış Gücü’nün sınırlı bir süre içinde Kazakistan’da kalacağına işaret ederken, ülke yönetiminin isteğiyle işlevlerini yerine getirdikten sonra cumhuriyetten çekileceğine dair güvence verdi.

Kazakistan’daki Barış Gücü’nün operasyonlarını son derece zamanında ve meşru olarak nitelendiren Rus lider, “KGAÖ Barış Gücü, kuruluş amacına uygun olarak kendi potansiyelini, hızlı, kararlı ve etkili hareket etme yeteneğini pratiğe dönüştürerek göstermiştir. Kazakistan’daki Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü Barış Gücü Komutanı Andrey Serdyukov’a da buradan teşekkür ediyorum. Görevini başarılı bir şekilde yerine getirmiştir” şeklinde konuştu.

Putin: Bu, iç işlerimize ilk müdahale değil!

Putin, KGAÖ üyesi ülke liderlerine güvenlik konseylerinin sekreterlerine dış müdahale girişimlerine ortaklaşa karşı koyma önerileri sunma talimatı vermeyi teklif ederek, “Kazakistan’daki durum, KGAÖ üyesi ülkelerin iç işlerine ilk dış müdahale girişimi değil. Bunu yakın zamanda Belarus’ta da yaşadık. Örgüt olarak kendi ülkelerimizde ‘renkli devrim’ senaryolarının gerçekleşmesine izin vermeyeceğimizi gösterdik. Göstermeye de devam edeceğiz” diye konuştu.

Rusya Devlet Başkanı, KGAÖ ülkelerinin Kazakistan’da olduğu gibi trajedilerin gelecekte kimseyi hazırlıksız yakalamaması için her türlü provokasyonu reddetmeye hazır olması gerektiğini de vurgularken, Rusya’nın tüm KGAÖ üyesi ülkeleriyle ilişkileri güçlendirmeye öncelik vermeye devam etme niyetinde olduğunun da altını çizdi.

Kazakistan’daki gerilim sürecinde KGAÖ üyesi liderlerinin yüksek etkileşiminin önemine dikkat çeken Putin, liderlerin gece gündüz çalışmaya hazır olduğunu gösterdiğini, bu durumun ancak yüksek güvenin sonucunda oluşabileceğini belirtti.

KGAÖ toplantısında konuşan Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, gerilimin sona erdirildiğini belirtirken, ülkede yaşanan krizin Kazakistan’ın tarihindeki en büyük kriz olduğunu vurguladı.

Tokayev: Çatışmalar darbeye dönüşecekti

Kazakistan’daki ayaklanmaların hazırlıklarının uzun süredir devam ettiğini söyleyen Tokayev, “Kazakistan’daki ayaklanmaların ‘tek bir emirle’ ortaya çıktığından şüpheleniyoruz. Ayaklanmaya katılan gruplar silah ve askeri teçhizatı ele geçirmeye çalışarak ülke yönetimini tamamen ele geçirmeyi hedefliyordu” diye konuştu.

Kazakistan’daki ayaklanmaların bir darbe girişimine dönüştüğüne işaret eden Tokayev, tüm KGAÖ üyesi ülkelerin Kazakistan’a yardım etmek için birlik içerisinde tek bir cephe olarak hareket ettiğini belirterek mevcut durumun çözümünde yardımları için Putin’e teşekkür etti.

Tokayev, ayrıca yabancı militanlar da dahil olmak üzere Kazakistan’daki ayaklanmalara teröristlerin doğrudan katıldığına vurgu yaptığı konuşmasında teröristlerin acımasızca eylem düzenlediğini, iki askerin kafasının kesildiğini ifade ederken, ülkesinin teröristler tarafından küresel çapta terör eylemleri hazırlandığına dair yakın zamanda kanıtlar sunacağını sözlerine ekledi.

Kazakistan’da anayasal düzenin tekrar sağlandığını aktaran Cumhurbaşkanı, 11 Ocak’ta yeni hükümetin meclise sunulacağını da söyledi.

Lukaşenko: Özbekistan bu olaylardan ders çıkarmalı

KGAÖ toplantısında söz alan Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Kazakistan’daki ayaklanmalarda yer alan teröristlerin “profesyonel” olduklarını vurgularken, özellikle Özbekistan ile birlikte birçok KGAÖ üyesinin bu darbe girişiminden ders alması gerektiğinin altını çizdi.

Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nün Batı’dan medet ummayı bırakıp kendi içinde daha da güçlenmesi gerektiğini söyleyen Lukaşenko, aynı zamanda KGAÖ Barış Gücü birliklerinin işgalci birliklere dönüşmemesi gerektiği konusunda da uyardı.

 Kazakistan’daki durum

Kazakistan’ın batısında 2 Ocak’ta sıvılaştırılmış petrol gazına (LPG) yapılan zamlar ve ülkedeki sosyoekonomik durumun kötüleştiği gerekçesiyle başlatılan protesto gösterileri, ülkenin diğer kesimlerine yayıldı.

Gösterilerde güvenlik güçleri ile protestocular arasında çatışmalar yaşandı. Özellikle ülkenin güneyindeki Almatı kentinde polis araçlarını ateşe veren ve devlet binalarına giren protestoculara, güvenlik güçleri ses bombasıyla müdahale etti.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, protestolardan sorumlu tuttuğu hükümetin istifasını kabul etti.

Protestoların yayılması sonucu ülke genelinde olağanüstü hal ilan edildi. Göstericilerin kamu binalarını işgal etmesi ve silah kullanması sonucu Nur Sultan yönetimi, güvenlik güçlerine operasyon talimatı verdi.

Tokayev, 7 Ocak’ta ülkenin tüm bölgelerinde anayasal düzenin yeniden sağlandığını belirterek” Teröristler hala silah kullanmaya ve vatandaşların mülklerine zarar vermeye devam ediyor.” demişti.

Tokayev KGAÖ’den yardım talebinde bulunmuştu

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkedeki mevcut durum nedeniyle üyesi oldukları KGAÖ ülke liderlerinden yardım istemişti.

KGAÖ Kolektif Güvenlik Konseyi de 5 Ocak’ta Kazakistan’a asker gönderme kararı almıştı.

Kazakistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Şahrat Nuruşev, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütünün (KGAÖ) gönderdiği 2 bin 500 askerin ülkeye ulaştığını söyledi.

Nuruşev, gazetecilere yaptığı açıklamada, Kazakistan’ın üyesi olduğu KGAÖ’den askeri yardım talebinde bulunduklarını anımsattı.

Öte yandan Rusya Savunma Bakanlığı, Rus askerlerinin gönderilmeye devam ettiğini ve bunun için 20’den fazla uçak seferi gerçekleştirilmesinin planlandığını açıkladı.

KGAÖ üyesi Rusya, Belarus, Kırgızistan, Tacikistan ve Ermenistan’dan askerlerin ülkesine ulaştığını belirten Nuruşev, “KGAÖ Genel Sekreteri Stanislav Zas’ın söylediği gibi KGAÖ’nün 2 bin 500 askeri Kazakistan’a ulaştı.” dedi.

Tarihte ilk kez asker gönderme kararı alan KGAÖ, 2002’de Bağımsız Devletler Topluluğu üye ülkeleri Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Ermenistan tarafından hükümetler arası askeri ittifak olarak kurulurken, örgütün mevcut dönemsel başkanlığı Ermenistan Başbakanı Paşinyan tarafından sürdürülüyor.