Rusya Merkez Bankası, 2023 yılında tüm dünyada yaşanabilecek küresel ekonomik kriz ile ilgili hazırladığı senaryolarını yayınladı.

2023 yılında yaşanabilecek olası küresel kriz senaryosunun ilkini ölçek olarak 2008 ile karşılaştıran Merkez Bankası, yaşanabilecek krizin temel ön koşulunun devletlerin ve büyük şirketlerin küresel borçlarındaki büyüme olacağını vurguladı.

ABD hükümetinin borç verme politikasını sıkılaştıracağı ve bu durumun yatırımcıların riskli hisse senetlerinden derhal kurtularak piyasaları aşağı çekmesine neden olacağı ifade edilen Merkez Bankası raporunda, petrol fiyatlarının varil başına 40 dolara düşmesiyle durumun daha da kötüleşeceğinin altı çizildi.

Böyle bir senaryonun gerçekleşmesi durumunda 2023’te Rusya ekonomisinin durgunlaşarak büyümesinin yüzde 1,4 ile 2,4 seviyelerinde öngörüldüğü raporda, iyileşmenin uzun sürerek birkaç çeyreğe yayılacağı da belirtildi.

Kriz sonrası toparlanmanın 2024 yılında gerçekleşeceğini tahmin eden Merkez Bankası, bu senaryoda Rusya ekonomisinin belirtilen dönemde büyüme oranının yüzde 3,0-4,0 bandında meydana geleceğini aktardı.

Merkez Bankası, olası mali krize ek olarak, küresel ekonomi üzerinde etkisi olabilecek diğer olayları da değerlendirdi.

Buna göre COVID-19’a karşı dünyada devam eden toplu aşılama faaliyetleri ve aşıların etkinliği sayesinde dünya ekonomisinin aktif toparlanmasının devam edeceğini varsayan banka, 2021’in ikinci yarısında küresel ekonominin büyüme hızı potansiyelini aşacağını, bunun yanında piyasanın dinamikleri ve OPEC+ anlaşması dikkate alındığında ortalama petrol fiyatlarının da varil başına 65 dolara yükseleceğini açıklarken, ancak petrol fiyatının giderek düşeceğini de vurguladı.

Pandeminin etkisini artıracağı ve virüsün daha güçlü bir şekilde yayılacağı senaryoda ise 2020 yılında yaşananların tekrar edeceğini iddia eden Merkez Bankası, kısıtlamalar ve tüketici aktivitesindeki düşüşün tekrarı durumunda küresel ekonominin yeniden inişe geçeceğini ifade etti.

Merkez Bankası, Rusya’nın ekonomisinin diğer gelişmekte olan ülkelere göre, daha güçlü sağlık sistemi ve “salgında ekonomi yönetimi” tecrübesi sayesinde daha az zarar görebileceğini öngörürken, bu durumda adaptasyonun daha hızlı gerçekleşeceğini ve olası mali kriz sonrası ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH) büyüme oranının yüzde 3,5 ila yüzde 4,5 seviyelerinde olacağını tahmin etti.

Rusya Merkez Bankası’nın hazırladığı rapordaki bir diğer kriz senaryosu ise küresel enflasyon.

Bu senaryoya göre dünyada emtia fiyatlarının artmaya devam edeceğini ve petrol fiyatlarının 2022’de varil başına 75 dolara ulaşacağını varsayan banka, bu durumun gelişmiş ülkelerin para politikasının normalleşmesine, dış ekonominin büyüme oranlarının soğumasına ve dış talebin azalmasına yol açacağını açıkladı.

“Bu durumda Rusya’nın ihracatı önümüzdeki yıl iç ekonominin büyümesini yüzde 2,4 ila yüzde 3,4’e kadar destekleyebilecek, ancak daha sonra Rusya GSYH’sının büyümesi yüzde 1,8 ile yüzde 2,8’e düşecek” ifadelerine yer verilen Merkez Bankası raporunda, finansal istikrarı zayıf olan devlet ve özel şirketlerin küresel borcundaki artış nedeniyle küresel kriz seçeneğinin gerçeğe dönüşebileceğini dışlamadığı vurgulandı.

Kriz uzakta değil

Ağustos ayında NRA Derecelendirme Kuruluşu temsilcisi Sergey Grishunin, gelecekteki küresel ekonomik krizin nedenlerini hakkında açıklama yapmıştı.

Uzman, şu anda dünya genelinde gözlemlenen yüksek enflasyonun küresel ekonominin aşırı ısınmasının ilk işareti olduğunu vurgularken, küresel fiyat artışlarının ABD’deki artan enflasyondan kaynaklandığına dikkat çekti.

“Dünya’da yaşanacak olası mali kriz, salt finansal faktörlerin neden olduğu bir ekonomik kriz bile değil, çevresel ve sosyal faktörlerin yanı sıra kurumsal yönetim faktörlerinin neden olduğu bir ekonomik kriz” diyen uzman, krizin diğer sebepleri arasında aynı zamanda sosyal eşitsizlikte genel bir artışın yer aldığını da açıkladı.

Grishunin, Rusya’nın yaşayacağı bir diğer ekonomik krizin tüm dünyanın hidrokarbon ve fosil yakıt tüketimi azaltma eğiliminden kaynaklanacağını belirtirken, bu kaynakların Rusya’nın ihracatının yüzde 60’ını oluşturduğunun da altını çizdi.